Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, những phần mềm học tập, app game,… và hàng trăm những loại phần mềm ứng dụng khác trở nên không còn xa lạ với chúng ta và nhất là đối với thế hệ thanh thiếu niên. Và đặc biệt, hình thức thể hiện nhân vật trong những phần mềm này chính là hình ảnh đại diện cho cả phần mềm đó. Những sản phẩm này được tạo nên từ công sức và chất xám của mỗi tác giả, vì vậy việc bảo vệ hình thức thể hiện nhân vật (hay còn gọi là hình ảnh nhân vật) khỏi sự xâm phạm về quyền tác giả là rất quan trọng. Để đăng ký bảo hộ hình thức thể hiện nhân vật nói trên, Luật P&P xin được chia sẻ những kiến thức và kinh nghiệm thực tế sau:
Trước tiên, ta cần phân loại hình thức thể hiện nhân vật game, nhân vật hoạt hình hay nhân vật trong phần mềm học tập (hình ảnh nhân vật) vào loại hình chính xác để xin được Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả:
- Hình thức thể hiện nhân vật game, nhân vật hoạt hình hay nhân vật trong phần mềm học tập được xếp vào loại hình “Tác phẩm mỹ thuật ứng dụng” – là tác phẩm được thể hiện bởi đường nét, màu sắc, hình khối, bố cục với tính năng hữu ích, có thể gắn liền với một đồ vật hữu ích, được sản xuất thủ công hoặc công nghiệp như: Thiết kế đồ họa (hình thức thể hiện của biểu trưng, hệ thống nhận diện và bao bì sản phẩm), thiết kế thời trang, tạo dáng sản phẩm, thiết kế nội thất, trang trí.
Tại sao phải thực hiện thủ tục đăng ký bản quyền đối với hình thức thể hiện nhân vật game, phần mềm học tập, hoạt hình?
Theo quy định, việc nộp đơn để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả không phải là thủ tục bắt buộc để được hưởng quyền tác giả, quyền liên quan.
Tuy nhiên, lợi ích của việc đăng ký quyền tác giả là: Tổ chức, cá nhân đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả không có nghĩa vụ chứng minh quyền tác giả, quyền liên quan thuộc về mình khi có tranh chấp, trừ trường hợp có chứng cứ ngược lại.
Và mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan đối với cá nhân là 250.000.000 đồng, đối với tổ chức là 500.000.000 đồng.
Vì vậy, để đảm bảo lợi ích tối đa của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả đổi với tác phẩm do mình tạo ra/ thuộc quyền sở hữu của mình trong trường hợp có tranh chấp phát sinh đối với các tác phẩm này; thì việc thực hiện thủ tục đăng ký bản quyền đối với hình thức thể hiện nhân vật game, phần mềm học tập, hoạt hình là vô cùng cần thiết.
Về thủ tục đăng ký bản quyền đối với hình thức thể hiện nhân vật game, phần mềm học tập, nhân vật hoạt hình?
Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan có thể trực tiếp hoặc uỷ quyền cho tổ chức, cá nhân khác nộp đơn đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.
Như vậy có nghĩa là, tác giả/ chủ sở hữu quyền tác giả/chủ sở hữu quyền liên quan có thể tự nộp đơn hoặc uỷ quyền cho tổ chức hoặc cá nhân khác nộp đơn đăng ký quyền tác giả/quyền liên quan thay cho mình.
Đơn đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan đối với hình thức thể hiện nhân vật game, phần mềm học tập, nhân vật hoạt hình gồm :
(1) Tờ khai đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan.
Tờ khai phải được làm bằng tiếng Việt và do chính tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan hoặc người được ủy quyền nộp đơn ký tên và ghi đầy đủ thông tin về người nộp đơn, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả hoặc chủ sở hữu quyền liên quan; tóm tắt nội dung tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình hoặc chương trình phát sóng; tên tác giả, tác phẩm được sử dụng làm tác phẩm phái sinh nếu tác phẩm đăng ký là tác phẩm phái sinh; thời gian, địa điểm, hình thức công bố; cam đoan về trách nhiệm đối với các thông tin ghi trong đơn
(2) 02 bản sao tác phẩm đăng ký quyền tác giả (hình thức thể hiện nhân vật game, hoạt hình,...)
(3) Giấy uỷ quyền, nếu người nộp đơn là người được uỷ quyền;
(4) Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn, nếu người nộp đơn thụ hưởng quyền đó của người khác do được thừa kế, chuyển giao, kế thừa;
(5) Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả;
(6) Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả, quyền liên quan thuộc sở hữu chung.
Lưu ý:
- Hình thức thể hiện nhân vật game, nhân vật trong phần mềm học tập, nhân vật hoạt hình,… có thời hạn bảo hộ là 50 năm, kể từ khi hình thức thể hiện nhân vật đó được công bố lần đầu tiên.
- Trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đơn hợp lệ, cơ quan quản lý nhà nước về quyền tác giả, quyền liên quan có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan cho người nộp đơn.
Luật P&P đã chia sẻ những kiến thức và những lưu ý cơ bản đối với thủ tục đăng ký bản quyền đối với hình thức thể hiện nhân vật game, nhân vật trong phần mềm học tập, nhân vật hoạt hình,…. Mong rằng quý khách hàng có thể đảm bảo tối đa quyền lợi hợp pháp của mình đối với tác phẩm mỹ thuật ứng dụng kể trên.
Ngoài những chia sẻ trên, Luật P&P xin phép được giải đáp một số thắc mắc sau:
Khách hàng hỏi: Khách hàng hỏi: Có thể nộp hồ sơ đăng ký bản quyền tác phẩm mỹ thuật ứng dụng ở đâu?
Luật P&P trả lời: Khách hàng nộp đơn (hồ sơ) đăng ký bản quyền tác phẩm đối với hình thức thể hiện nhân vật game, hình thức thể hiện nhân vật trong phần mềm học tập, hình thức thể hiện nhân vật hoạt hình tại Cục Bản Quyền tác giả thuộc Bộ Văn hoá, thể thao và du lịch có địa chỉ ở: Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Quận Ba Đình, TP.Hà Nội.
Khách hàng hỏi: Trong trường hợp tác giả của hình thức thể hiện nhân vật game, hình thức thể hiện nhân vật trong phần mềm học tập, hình thức thể hiện nhân vật hoạt hình,… là nhân viên của 1 công ty, khi muốn đăng ký quyền tác giả cho công ty có được không?
Luật P&P trả lời: Trong trường hợp này, công ty không được đăng ký quyền tác giả đối với các tác phẩm mỹ thuật ứng dụng nêu trên; mà sẽ đăng ký quyền sở hữu quyền tác giả đối với những hình thức thể hiện nhân vật trên.
Khách hàng hỏi: Trường hợp tác giả của những tác phẩm mỹ thuật ứng dụng nêu trên là giám đốc của công ty thì khi đăng ký quyền sở hữu quyền tác giả cho công ty này, có cần thêm văn bản nào không?
Luật P&P trả lời: Trường hợp tác giả là giám đốc của công ty, khi nộp hồ sơ đăng ký, người nộp hồ sơ sẽ phải nộp thêm “Văn bản Tuyên bố”, để thể hiện mối quan hệ giữa Giám đốc (đồng thời là tác giả đối với hình thức thể hiện nhân vật) và công ty (tổ chức đăng ký quyền sở hữu quyền tác giả).
